Độ rọi tiêu chuẩn là gì? Nó có liên quan gì đến độ rọi? ý nghĩa của nó ra sao? Câu trả lời chi tiết nhất sẽ được tổng hợp trong bài viết “Độ rọi tiêu chuẩn là gì? 10 thông tin tổng hợp tất cả về độ rọi tiêu chuẩn” ngay dưới đây.
1. Độ rọi tiêu chuẩn là gì?
1.1 Độ rọi
- Độ rọi là đơn vị đo lượng quang thông của nguồn sáng trên một diện tích bề mặt được chiếu sáng nhất định.
- Độ rọi cũng là một đại lượng cần được nhắc đến khi xem xét chất lượng ánh sáng do nó phản ánh cường độ ánh sáng được cảm nhận.
- Đơn vị đo độ rọi là Lux( lx). Được tính bằng công thức 1Lx= 1 Lm/ m2.
- Mỗi khu vực chiếu sáng khác nhau cần có độ rọi khác nhau vì nó có ảnh hưởng lớn tới thị lực của người hoạt động lâu trong môi trường ánh sáng đó.
- Lưu ý: Không nên nhầm lẫn độ rọi với Lumen của đèn LED, đây là 2 khái niệm hoàn toàn khác nhau.
1.2 Khái niệm độ rọi tiêu chuẩn
- Độ rọi tiêu chuẩn là độ rọi được xác định chính xác phản ánh lượng ánh đủ cho khu vực cụ thể. Độ rọi tiêu chuẩn cho các khu vực khác nhau là khác nhau.
- Tiêu chuẩn của độ rọi ánh sáng tự nhiên, ánh sáng ban ngày giao động khoảng 32.000 – 100.000lux.
1.3 Mối quan hệ giữa độ rọi và các thông số chiếu sáng
Độ rọi và quang thông
- Mối quan hệ giữa độ rọi và quang thông được mô tả bởi công thức sau đây:
Độ rọi (cd/m²) = Quang thông (lm) / Diện tích bề mặt (m²)
- Công thức này cho biết rằng độ rọi là quang thông chia cho diện tích bề mặt mà ánh sáng chiếu vào. Nó thể hiện mức độ sáng tại một điểm cụ thể trên bề mặt và sẽ thay đổi tùy thuộc vào diện tích bề mặt mà ánh sáng được phân phối.
Độ rọi và công suất
- Mối quan hệ giữa độ rọi và công suất ánh sáng không phải là một mối quan hệ trực tiếp. Độ rọi (luminance) là đo lường mức độ sáng tại một điểm hoặc một khu vực trên bề mặt, trong khi công suất ánh sáng (luminous power) là đo lường tổng lượng ánh sáng được phát ra bởi nguồn sáng.
>> Bên cạnh thông số về độ rọi, để đánh giá chất lượng đèn LED, bạn cần quan tâm thêm về Chỉ số IP. Chỉ số này đánh giá khả năng chống bụi, chống nước của thiết bị, quyết định đến môi trường sử dụng.
2. Ý nghĩa của việc tính toán độ rọi tiêu chuẩn
2.1 Đánh giá hiệu quả của hệ thống đèn chiếu sáng
- Độ rọi nếu đạt tiêu chuẩn cho không gian cũng có nghĩa là lượng ánh sáng mà nguồn sáng cung cấp là tốt nhất cho mọi hoạt động dưới không gian đó.
- Độ rọi tiêu chuẩn cũng sẽ giúp việc chọn lựa công suất đèn LED phù hợp dễ dàng hơn cũng như đảm bảo tính toán chiếu sáng chuẩn xác hơn.
- Để độ rọi của hệ thống chiếu sáng đạt tiêu chuẩn thì khi lắp đặt cần có sự tư vấn từ chuyên gia và tuân thủ số lượng và chiều cao lắp đặt đèn.
2.2 Thiết kế hệ thống chiếu sáng phù hợp với không gian
- Để lắp đặt hệ thống chiếu sáng cho mỗi một không gian cần xác định nhiều yếu tố như chiều cao, độ rộng, góc chiếu sáng để từ đó đưa ra được hệ thống hoàn thiện.
- Hệ thống chiếu sáng được xác định thông qua độ rọi từ đó đảm bảo ánh sáng không gây lóa, chói mắt hay nhấp nháy khi sử dụng.
- Sử dụng hệ thống chiếu sáng là đèn LED thay thế cho các bóng đèn truyền thống cao áp hay huỳnh quang đảm bảo độ rọi cho không gian mà tiết kiệm điện.
- Cụ thể, nếu chọn lựa đèn LED pha để chiếu hắt sân vườn tại nhà nên lựa chọn đèn pha LED 20w, 30w hoặc 50w là đạt độ rọi phù hợp.
2.3 Đảm bảo các tiêu chuẩn chiếu sáng đặt ra cho từng không gian
- Các không gian chiếu sáng luôn có những yêu cầu riêng biệt như đảm bảo sức khỏe, thị lực; độ rọi phù hợp và khả năng tiết kiệm điện.
- Độ rọi tiêu chuẩn, phù hợp sẽ giúp không gian có được ánh sáng dịu nhẹ, không gây lóa mắt từ đó không gây ra các vấn đề về thị lực.
- Khi xác định độ rọi cụ thể từ đó có được điều chỉnh cụ thể cho hệ thống chiếu sáng không gây ra tình trạng thừa dẫn tới lãng phí.
3. Công thức tính độ rọi
Độ rọi (Luminance) được tính toán bằng cách sử dụng công thức sau:
Độ rọi (cd/m²) = Quang thông (lm) / Diện tích bề mặt (m²)
Trong công thức này:
- Độ rọi (cd/m²) là đơn vị đo lường độ rọi.
- Quang thông (lm) là lượng ánh sáng tổng hợp mà nguồn sáng phát ra.
- Diện tích bề mặt (m²) là diện tích trên bề mặt mà bạn muốn tính độ rọi.
Ví dụ, nếu bạn biết một nguồn sáng phát ra 1000 lumen và bạn muốn tính độ rọi tại một vị trí cụ thể trên bề mặt có diện tích 1 m², bạn có thể sử dụng công thức trên để tính độ rọi như sau:
Độ rọi (cd/m²) = 1000 lm / 1 m² = 1000 cd/m²
Do đó, độ rọi tại vị trí đó là 1000 candela trên một mét vuông.
4. Bộ tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng đạt chuẩn quốc gia
Ở Việt Nam, tiêu chuẩn liên quan đến độ rọi và chiếu sáng được quy định bởi Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (TCDLCL) thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ. Cơ quan này đảm bảo việc thực thi và áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm lĩnh vực đo lường và tiêu chuẩn về ánh sáng và chiếu sáng.
Một số tiêu chuẩn và quy định liên quan đến độ rọi và chiếu sáng tại Việt Nam có thể bao gồm:
- TCVN 7114 2002
- TCVN 7114 2008
- Tiêu chuẩn chiếu sáng VN TCVN 2018
- Tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 09:2013/BXD
- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7114-1:2018
- Tiêu chuẩn chiếu sáng công trình thể thao – hồ bơi TCXDVN 288:2004
- Tiêu chuẩn TCXDVN 365:2007 cho bệnh viện đa khoa
- Quy chuẩn xây dựng Việt Nam QCXDVN 05:2008/BXD
5. Bảng độ rọi tiêu chuẩn của các không gian
Bảng sau đây là độ rọi tiêu chuẩn của không gian nhất định và một số hoạt động cụ thể:
Không gian hoạt động | Độ rọi(Lux=Lm/m2) |
Khu vực công cộng có môi trường xung quanh tối | 20-50 |
Khu vực giao thông, hành lang-cầu thang, thang máy, khu vực lưu trữ | 100 |
Khu vực trực ban không thường xuyên | 100-150 |
Nhà kho, nhà ở, nhà hát, kho lưu trữ, vịnh hải | 150 |
Phỏng nghỉ, phòng chờ, nhà máy bột giấy, máy nghiền | 200 |
Công việc văn phòng đơn giản | 250 |
Phòng học | 300 |
Khu vực làm việc với máy tính, thư viện, cửa hàng tạp hóa, phòng trưng bày, phòng bếp, khán phòng, khu vực thanh toán | 500 |
Siêu thị, xưởng cơ khí, không gian chung của văn phòng | 750 |
Khu vực vẽ cơ bản, xưởng cơ khí chi tiết, nhà hát | 1000 |
Khu vực vẽ chi tiết, xưởng điện tử, thí nghiệm | 1500-2000 |
Hiệu suất của các tác vụ trực quan có độ tương phản thấp và kích thước rất nhỏ trong thời gian dài. | 2000-5000 |
Hiệu suất của các hoạt động trực quan kéo dài và cần chính xác | 5000-10000 |
Hiệu suất của các tác vụ trực quan rất đặc biệt có độ tương phản cực thấp và kích thước nhỏ | 10000-20000 |
6. Độ rọi tiêu chuẩn chiếu sáng cho từng không gian riêng
6.1 Tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng trong nhà
- Không gian trong nhà khác nhau, nhu cầu sử dụng ánh sáng khác nhau mà từ đó cũng đưa ra các tiêu chuẩn độ rọi có sự khác biệt.
- Ánh sáng trong nhà có tiêu chuẩn rõ ràng được quy định trong văn bản pháp lý như: Theo Quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật đèn LED quốc gia, quy chuẩn xây dựng, y tế,…
Cơ sở quyết định tiếu chuẩn chiếu sáng trong nhà
Các văn bản ban hành được quy định rõ ở:
- Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia QCVN 09:2013/BXD;
- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7114-1:2012
- Quy chuẩn xây dựng Việt Nam QCXDVN 05:2008/BXD
- Quyết định của Bộ Y tế QĐ/BYT 3733/2002
Tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng trong nhà phòng khách
- Độ rọi tổng cộng: Trong phòng khách, độ rọi tổng cộng thường nằm trong khoảng từ 100 cd/m² đến 300 cd/m². Điều này tạo ra một môi trường thoải mái và phù hợp để xem TV, đọc sách hoặc thực hiện các hoạt động thường ngày trong phòng khách
- Phân bố ánh sáng: Chiếu sáng trong phòng khách nên được phân bố đều và không gây chói hoặc đổ bóng mạnh. Sử dụng nhiều nguồn sáng khác nhau như đèn trần, đèn bàn, đèn đứng và đèn gắn tường để tạo ra một nguồn sáng tổng hợp và đa dạng.
- Kiểu ánh sáng: Sử dụng các loại đèn có ánh sáng ấm, có CRI (Chỉ số phản chiếu màu) cao để tạo ra một môi trường ấm cúng và thoải mái. Đèn LED có thể là lựa chọn tiết kiệm năng lượng.
Tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng trong nhà phòng ngủ
- Độ rọi tổng cộng: Độ rọi tổng cộng trong phòng ngủ thường nằm trong khoảng từ 50 cd/m² đến 150 cd/m².
- Điều này tạo ra một môi trường yên tĩnh và thư giãn, phù hợp để nghỉ ngơi và ngủ.
Tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng trong nhà phòng vệ sinh
- Độ rọi tổng cộng trong phòng vệ sinh thường nằm trong khoảng từ 50 cd/m² đến 150 cd/m². Điều này tạo điều kiện an toàn cho việc sử dụng toilet và rửa tay mà không cần ánh sáng quá sáng hoặc quá yếu.
- Mức độ rọi này là vừa đủ để chiếu sáng và đảm bảo sinh hoạt.
- Khi lắp đèn cho không gian này cũng cần chú ý về gạch lát tường, gương để tăng giảm độ rọi phù hợp.
6.2 Tiêu chuẩn ánh sáng trong sản xuất – Độ rọi tiêu chuẩn nhà xưởng
- Không gian nhà xưởng cần có độ chính xác cao hơn, người hoạt động trong môi trường này cần làm việc liên tục.
- Không gian nhà xưởng thường kín và không gian rất rộng lớn do đó để cung cấp ánh sáng có độ rọi phù hợp nhất có sự tính toán kỹ càng.
- Tuy nhiên tùy theo loại hoạt độ trong xưởng mà yêu cầu về độ rọi có thể tăng giảm để phù hợp và giúp tiết kiệm điện năng sử dụng.
- Những nhà xưởng yêu cầu sự chính xác cao độ rọi có thể là 1000lux như khu vực lắp ráp thiết bị nhỏ.
Độ rọi tiêu chuẩn cho một số không gian nhà xưởng như sau:
STT | Không gian nhà xưởng | Độ rọi (lux) |
1 | Công nghiệp sanr xuất thực phẩm | 150 – 500 |
2 | Công nghiệp thuốc lá | 500 |
3 | Công nghiệp sản xuất gỗ | 150 – 750 |
4 | Công nghiệp gốm sứ | 150 – 300 |
5 | Công nghiệp hoá chất | 200 – 500 |
6 | Công nghiệp cơ khí | 300 – 750 |
7 | Công nghiệp giấy | 300 |
8 | Kho lưu trữ | 150 |
9 | Công nghiệp sản xuất kính | 150 – 300 |
6.3 Tiêu chuẩn chiếu sáng ngoài trời
- Tiêu chuẩn chiếu sáng đường phố là độ rọi tiêu chuẩn cần đạt 100 – 150 Lux.
- Độ rọi cần phù hợp để không gây chói cho người dùng cũng như đảm bảo an toàn giao thông
Xem thêm: LED RGB là gì? 9 mẫu LED RGB phổ biến nhất để hiểu rõ hơn về độ rọi tiêu chuẩn của LED RGB.
6.4 Tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng phòng làm việc
Độ rọi iêu chuẩn cho phòng làm việc như sau:
STT | Không gian chức năng | Độ rọi (lux) |
1 | Văn phòng làm việc | >400 |
2 | Sảnh chờ | 200 |
3 | Nhà bảo vệ | 200 |
4 | Hành lang, cầu thang | 100 |
5 | Thang máy | 150 |
6.5 Tiêu chuẩn độ rọi phòng học
- Dựa vào bảng độ rọi tiêu chuẩn trên ta thấy, tiêu chuẩn chiếu sáng học đường là hệ thống ánh sáng với độ rọi 300 Lux.
- Cần đo đạc chính xác để đảm bảo an toàn sức khoẻ cho học sinh trong quá trình học tập.
6.6 Tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng nhà hàng
- Tiêu chuẩn chiếu sáng nhà hàng cần đảm bảo mức nhìn tối thiểu và tuỳ thuộc vào phong cách của nhà hàng.
- Cần chọn thiết kế sư để thiết kế hệ thông ánh sáng sao cho chuẩn nhất.
6.7 Độ rọi tiêu chuẩn chiếu sáng cho hành lang
Độ rọi của đèn hành lang không cần quá cao bởi như vậy đảm bảo không ảnh hưởng đến mắt của người nhìn. Cụ thể:
STT | Không gian chức năng | Độ rọi (lux) | Độ đồng đều | Chỉ số hoàn màu | Mật độ công suất (W/m2) | Giới hạn hệ số chói lóa |
1 | Hành lang | ≥100 | 0.5 | ≥60 | ≤7 | 20 |
6.8 Tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng đường phố
- Trong nhiều trường hợp, độ rọi trung bình trên mặt đường thường nằm trong khoảng từ 10 lux đến 50 lux.
- Tuy nhiên, trong các khu vực nhiều hoạt động như trung tâm thương mại hoặc khu phố thương mại, có thể cần độ rọi cao hơn, từ 50 lux đến 100 lux.
- Để đảm bảo sự đồng nhất trong chiếu sáng đường phố, tiêu chuẩn thường đưa ra hướng dẫn về tỷ lệ độ rọi giữa các khu vực sáng và tối. Chỉ số đồng nhất tốt sẽ giúp giảm bóng đen và chói trong quá trình lái xe
6.9. Độ rọi tiêu chuẩn chiếu sáng bệnh viện
Phòng bệnh nhân:
- Độ rọi tổng cộng trong các phòng bệnh nhân thường nằm trong khoảng từ 100 lux đến 300 lux, tùy thuộc vào mục đích sử dụng cụ thể và yêu cầu về chẩn đoán và điều trị.
- Trong các phòng đặc biệt như phòng phẫu thuật, đòi hỏi độ rọi cao hơn, thường từ 500 lux đến 1,000 lux hoặc thậm chí cao hơn.
Khu vực tiếp đón và lễ tân:
- Độ rọi trong các khu vực tiếp đón và lễ tân nên đủ để tạo ra môi trường thoải mái và dễ nhận biết cho bệnh nhân và người tham gia.
Phòng làm việc của nhân viên y tế:
- Các khu vực làm việc của nhân viên y tế thường yêu cầu độ rọi cao hơn, trong khoảng từ 300 lux đến 500 lux để hỗ trợ các hoạt động chẩn đoán và điều trị.
Khu vực vệ sinh và phòng mổ:
- Khu vực vệ sinh và phòng mổ đòi hỏi độ rọi rất cao, thường từ 1,000 lux đến 2,000 lux hoặc cao hơn để đảm bảo quá trình phẫu thuật và chẩn đoán được thực hiện an toàn và hiệu quả.
Khu vực xem xét hình ảnh và phòng chụp X-quang:
- Khu vực này cần có độ rọi cao để đảm bảo chất lượng hình ảnh chẩn đoán. Độ rọi thường từ 500 lux đến 1,000 lux hoặc cao hơn.
6.10 Độ rọi tiêu chuẩn chiếu sáng nhà thi đấu
- Sân bóng đá và sân thể thao ngoài trời: Độ rọi trung bình trên bề mặt sân thể thao thường nằm trong khoảng từ 200 lux đến 500 lux, tùy thuộc vào loại sân và mục đích sử dụng. Đối với các sân đấu bóng đá chuyên nghiệp, có thể cần độ rọi cao hơn, từ 750 lux đến 1500 lux hoặc cao hơn.
- Nhà thi đấu trong nhà:Độ rọi trong nhà thi đấu thường cao hơn do cần tạo điều kiện cho các hoạt động thể thao nhanh như bóng rổ, cầu lông hoặc bóng chuyền. Độ rọi trung bình trong nhà thi đấu thường nằm trong khoảng từ 300 lux đến 750 lux hoặc cao hơn, tùy thuộc vào loại thể thao và cấp độ thi đấu.
- Khu vực khán giả: Độ rọi trong khu vực khán giả thường được thiết lập ở mức đủ để đảm bảo an toàn và thoải mái cho khán giả. Độ rọi này có thể nằm trong khoảng từ 50 lux đến 200 lux hoặc cao hơn tùy thuộc vào loại sân vận động và mức độ sử dụng.
6.11 Tiêu chuẩn độ rọi chiếu sáng cho phòng sạch
- Độ rọi được coi là phù hợp cho phòng sạch là 150 lux
7. Phương pháp đo độ rọi tiêu chuẩn chiếu sáng
Thiết bị
- Sử dụng Luxmet có sai số không lớn hơn 10%
- Sử dụng Voonmet có cấp chính xác không thấp hơn I.5
Chuẩn bị đo
- Kiểm tra và đánh dấu những điểm cần đo trên sơ đồ của phòng hoặc trên sơ đồ thực tế
- Các điểm kiểm tra độ rọi không được nhỏ hơn 5 và phải được bố trí phù hợp với độ rọi quy định
- Trước khi tiến hành đo cần phải thay thế các bóng đèn đã cháy và lau chùi sạch các bóng còn dùng được
Tiến hành đo
- Đối với chiếu sáng làm việc và chiếu sáng sự cố, độ rọi cần được đo vào ban đêm. tỷ lệ độ rọi tự nhiên và độ rọi nhân tạo không lớn hơn 1,0Lux
- Khi đo cần tuân thủ những yêu cầu như: kiểm tra giá trị điện áp khi bắt đấu, không nên sử dụng những vật nhiễm từ lớn, các thiết bị đo phải được bố trí ở tư thế làm việc, …
Xử lý kết quả
- Sau khi có kết quả do cần tiến hành xử lý kết quả đã đo được theo công thức: độ rọi của đèn (E)= Độ rọi đo được (Ed) x chỉ số điện áp (Udd).
Link cụ thể phương pháp đo tại đây: https://vanbanphapluat.co/tcvn-5176-1990-chieu-sang-nhan-tao-phuong-phap-do-doi-roi
Xem thêm: Quang thông là gì? Lumen là gì? để hiểu rõ về môi quan hệ của độ rọi tiêu chuẩn và quang thông.
Trên đây là giải đáp về vấn đề độ rọi tiêu chuẩn và tổng hợp 10 thông tin cơ bản về độ rọi tiêu chuẩn. Nếu khách hàng cần thêm thông tin về sản phẩm hãy liên hệ theo Hotline: 0332599699 , Đèn pha LED cao cấp sẽ có đội ngũ nhân viên tư vấn cụ thể nhất.
Bình luận